PEN Nederland en Amnesty International

Sinds het begin van dit jaar werkt PEN Nederland samen met de Nederlandse afdeling van Amnesty International om de bedroevende situatie van Chinese schrijvers aan de orde te kunnen stellen. Veel van onze collega’s in China worden vervolgd, gedetineerd of verbannen. Ze hebben vaak geen mogelijkheden om hun werk gepubliceerd te krijgen. Essayist en dichter Liu Xiaobo, winnaar van de Nobelprijs voor de vrede in 2010, is een van de velen die zijn gedetineerd vanwege publicaties die de Chinese overheid niet welgevallig zijn.

Vanuit de samenwerking tussen PEN en Amnesty is er op 28 maart geparticipeerd in de actie ‘World Wide Reading’ die vanuit Duitsland werd georganiseerd. Op die ene dag werden op tientallen plaatsen in de wereld gedichten van Liu Xiaobo voorgedragen en werd aandacht gevraagd voor het ontbreken van vrijheid van meningsuiting in China. In Nederland werd tijdens drie literaire evenementen deelgenomen aan deze actie.
PEN Nederland heeft verder meegewerkt aan de opnames van voordrachten van enkele gedichten van Liu Xiaobo (en andere Chinese dichters) door Nederlandse schrijvers in ‘typisch Nederlandse landschappen’. In de filmpjes die daarvan gemaakt werden (ook Chinees ondertiteld) werd bezorgdheid uitgesproken over het lot van enkele Chinese schrijvers. De filmpjes zijn op internet gezet en volgens Amnesty worden ze veel bekeken, ook in China.

Een volgend thema waarop PEN en Amnesty samenwerken betreft de komende Chinese Boekenbeurs waarop Nederland gastland zal zijn. Onder aanvoering van het Letterenfonds zal een grote delegatie Nederlandse schrijvers (en uitgevers) eind augustus naar die boekenbeurs afreizen. De bedoeling is echter niet alleen het eigen werk te promoten, maar ook om contact te zoeken met Chinese auteurs (voor een deel contacten te bestendigen die al eerder zijn gelegd) en met hen in gesprek te komen over zaken als recht op vrijheid van meningsuiting of recht op literaire expressie. Hierover hebben Amnesty en PEN overleg met het Letterenfonds. Amnesty zal ook een klein informatiepakket samenstellen ten behoeve van de schrijvers die naar China gaan.

Op de komende boekenmanifestatie ‘Manuscripta’ (4 en 5 september in Amsterdam) zal PEN Nederland ook met een stand aanwezig zijn om meer bekendheid te geven aan het werk van PEN, en waarschijnlijk ook (i.s.m. Amnesty) de China-actie verder onder de aandacht te brengen.
De samenwerking met Amnesty past in het voorgenomen beleid van PEN Nederland om in de toekomst een sterker accent te leggen op het thema ‘vrijheid van literaire expressie’ en het bestuur hoopt dus ook de banden met Amnesty voor de komende tijd te kunnen versterken.

René Appel (voorzitter PEN Nederland)